Η
βία αποτελεί την πιο προχωρημένη και ακρότατη εκδήλωση της
επιθετικότητας. Οι άνθρωποι την χρησιμοποιούν γιατί τους κάνει να νιώθουν
«ανώτεροι». Να διαχωρίζονται σε ισχυρούς και μη. Για τον λόγο αυτό πάντα
πίστευα πως και ο οίκτος έχει συγγένεια με τη βία, γιατί προέρχεται από το ίδιο
ακριβώς αίσθημα άντλησης «ανωτερότητας» .
Η χρήση της βίας προς
τον αδύναμο και ανυπεράσπιστο, η χρήση της βίας από τους πολλούς
προς τον έναν είναι ότι πιο απάνθρωπο συναίσθημα συναντούμε
στην καθημερινότητα μας αλλά και σε ολόκληρο τον πλανήτη. Καθημερινά μέσα
από τα Μ.Μ.Ε, οι εικόνες που προβάλλονται είναι εικόνες ωμής βίας, οι οποίες
εθίζουν τον άνθρωπο να την δεχτεί ως κάτι φυσιολογικό. Η βία αυτή πηγάζει
από εσωτερικά κενά, ανασφάλειες που προσπαθεί κάποιος βίαια να κρύψει και κατ’ επέκταση
συμφέροντα. Συμφέροντα που στον βωμό του χρήματος η Βία "θεοποιείται". Αξίες που καταπατώνται για την απόκτηση
εξουσίας και υποθάλπουν την βία. Είναι έκδηλο ότι η βία
ενυπάρχει με τον πολιτισμό. Όσον αφορά τον υλικό πολιτισμό η παραγωγή
όπλων αποτελεί ένα προσελκυστικό μέσο για την αντιμετώπιση των εχθρών,
του οποίου η εξέλιξη έχει άμεση σχέση με την ανάπτυξη της.
Δυστυχώς, στο
βωμό των ιδεών όσο πιο πολλά είναι τα «θύματα» τόσο πιο λαμπρές είναι οι
αξίες. Αν κάνουμε μια αναδρομή στο παρελθόν θα δούμε ότι η βία
δεν έλειψε από καμιά ιστορική περίοδο, απλά στην εποχή μας έχει
αποκτήσει μια νέα ποιότητα. Η χρήση των σύγχρονων τεχνικών μέσων, η ιδεολογία, η
σύγχυση που γεννά η παραπληροφόρηση, συγκαλύπτουν την σύγχρονη βία και όταν όλα αυτά τα μέσα αποδεικνύονται ανεπαρκή..Τη θέση τους παίρνουν οι
κοινωνικές αναταραχές, οι πόλεμοι και η τρομοκρατία που είναι οι
συνηθέστερες εκφάνσεις της στην εποχή μας με ανυπολόγιστες ψυχικές
και υλικές επιπτώσεις.
Γεγονότα ωμής βίας, εγκληματικότητας
που δεν συνάδουν με κοινωνίες δημοκρατούμενες γεννούν έκρυθμα συναισθήματα
θλίψης, απογοήτευσης και οργής. Η έκρηξη όλων αυτών των περιστατικών βίας στην εποχή μας δεν είναι τυχαία. Οι σύγχρονες συνθήκες ζωής την ευνοούν. Ο
σεβασμός στην ανθρώπινη ζωή, η ηθική έχουν παραγκωνιστεί
μπροστά στην κάθε είδους εκτόνωση βίας. Ο φανατισμός, οι εθνικές,
πολιτικές και ιδεολογικές διαφορές , ο ανταγωνισμός, το «όραμα του
εύκολου πλουτισμού» την καλλιεργούν. Στην εποχή μας το απόφθεγμα του
Μακιαβέλι «ο σκοπός αγιάζει τα
μέσα» βρίσκει την πλήρη εφαρμογή του.
Σίγουρα γενεσιουργός
αιτία αυτής είναι η παγκόσμια οικονομική κρίση, η φτώχια,
η ανασφάλεια και ο φόβος. Όσο θα επιδεινώνονται τόσο
θα αυξάνονται τα φαινόμενα βίας. Τα φαινόμενα βαριάς εγκληματικότητας έχουν
αυξηθεί ακόμα και στην χώρα μας. Σύμφωνα με τη στατιστική της Αστυνομίας τα
αδικήματα ακολουθούν μια ανοδική πορεία από το 1987 (303.182 αδικήματα) μέχρι
και το 2006 όπου και φτάνουν την υψηλότερη τιμή τους (463.750 αδικήματα) για
την περίοδο της τελευταίας 25ετίας. Το 2010 που υπογράφηκε το πρώτο μνημόνιο τα
βαρύτερα αδικήματα σε βαθμό κακουργήματος ακολουθούν μια αύξουσα πορεία που
κορυφώνεται μαζί με την κορύφωση της κρίσης τα έτη 2012-13 όπου ξεπερνούν τις
14.000. Αύξηση της λεγόμενης «εγκληματικότητας του δρόμου» δείχνουν τα
στατιστικά στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ. για το έτος 2016, όπου καταγράφονται
περισσότερες αρπαγές τσαντών, ληστείες για κινητά τηλέφωνα και μικροποσά.
Θα μπορούσαμε να
πούμε ότι η οικονομική κρίση εξελίσσεται σαν μία “μέδουσα”, που σε
συνδυασμό με την έλλειψη αρχών, ηθικής, αξιών, αυτός που θα την
"αντικρίσει" και θα την βιώσει, τα συναισθήματα του “πετρώνουν” και η
βία “αναρριχάται” στην επιφάνεια. Αν κοιτάξουμε γύρω μας, θα συνειδητοποιήσουμε
ότι οι ρυθμοί ζωής, το άγχος που δημιουργεί η κρίση, η αποξένωση «πνίγουν» τον
άνθρωπο. Όμως αυτή η κραυγή αγανάκτησης δεν μπορεί να δικαιολογήσει καμία
εκδήλωση βίας και εγκληματικότητας. Κανένας δεν έχει το δικαίωμα, την
δικαιοδοσία να στερεί την ζωή του συνανθρώπου του για να κλέψει ή γιατί η
πείνα έχει θολώσει το μυαλό του. Αναμφισβήτητα η πείνα και η εξαθλίωση καταρρακώνουν
τον άνθρωπο,όμως η αξιοπρέπεια και η ηθική πρέπει να έχουν τον πρώτο λόγο. Η
κοινωνία και οι αρμόδιοι πρέπει να αφουγκραστούν επιτέλους τα προβλήματα που
συμβαίνουν γύρω μας. Η αποτελμάτωση της
κοινωνίας, η αδράνεια διογκώνουν τα προβλήματα
της κρίσης και οι άνθρωποι νιώθουν εκτεθειμένοι και αδύναμοι να βοηθήσουν
τους εαυτούς τους.
Αναμφίβολα στην εποχή
μας η βία διογκώνεται σε κάθε μορφή της. Για να σταματήσει να υπάρχει, σημαντικό
ρόλο διαδραματίζει η πολιτιστική καλλιέργεια του ανθρώπου, η παιδεία, καθώς και
η συνειδητοποίηση ότι ο σεβασμός στον συνάνθρωπο είναι η σημαντικότερη
αξία. Όταν ο άνθρωπος αποκτήσει γνώσεις για την κοινωνία, την
φύση, όταν αναλογιστεί τα ξεσπάσματα της βίας, τι αποτελέσματα έχουν ίσως τότε
να απαλλαγούμε από αυτήν. Για να πάψει να υπάρχει
βία... θα πρέπει οι άνθρωποι να επιστρατεύσουν
τη λογική τους, να κατευνάσουν τα πάθη τους, και να συνειδητοποιήσουν ότι «η
βία φέρνει βία» και τα κέρδη είναι λιγότερα από τις ανθρώπινες απώλειες. Δεν
είναι δυνατόν λοιπόν, να θέλουμε να μεταβάλλουμε τον κόσμο όταν δεν
γνωρίζουμε την ίδια την κοινωνία και το πώς να την μεταμορφώσουμε. Δεν είναι δυνατόν να μιλάμε για
αλλαγή, καταστρέφοντας και λεηλατώντας. Δεν είναι ούτε οι βόμβες, ούτε το
έγκλημα και κάθε μορφή εκδήλωσης βίας που θα επιφέρουν την αλλαγή, την
πρόοδο, την ανάπτυξη αλλά η λογική, η σύνεση και η πνευματική καλλιέργεια του
ανθρώπου.
Η χρήση της βίας μπορεί να φαίνεται καμιά
φορά ότι κάνει καλό, το καλό αυτό όμως είναι προσωρινό, ενώ το κακό που
προξενεί είναι μόνιμο. Ζούμε στην
εποχή, που για κάποιους αρρωστημένους ανθρώπινους εγκεφάλους ο θάνατος των άλλων είναι η «ζωή» τους. Το
απόφθεγμα του Θεοτοκά εκφράζει αυτή την κατάσταση που επικρατεί την εποχής της κρίσης. «Είμαστε τσακισμένοι,
μαραμένοι, χαμένοι μες στον κυκεώνα της σύγχρονης ζωής. Κανείς δεν περιμένει κάτι
καλό από την Ελλάδα. Καμιά ελπίδα δεν χαράζει πουθενά. Η στιγμή αυτή είναι
βέβαια μια θαυμάσια στιγμή.» Εμείς όμως
δεν πρέπει ποτέ να σταματάμε να ελπίζουμε για ένα καλύτερο τώρα, ένα καλύτερο
αύριο!
Aρθογράφος :Έφη
Γαρεφαλάκη
Γαρεφαλάκη Έφη
Εκπαιδευτικός Φιλόλογος
Master στη Διαπολιτισμική Εκπαίδευση
Φιλολογικά μαθήματα (Ηράκλειο - Γάζι - Αμμουδάρα)
Τηλ. +30 694.956.3452
Εκπαιδευτικός Φιλόλογος
Master στη Διαπολιτισμική Εκπαίδευση
Φιλολογικά μαθήματα (Ηράκλειο - Γάζι - Αμμουδάρα)
Τηλ. +30 694.956.3452
